Сапраўдны адпачынак

Праца плюс адпачынак — вось такі ён, сакрэт карыснага лета для калектыву Обальскай сярэдняй школы імя Героя Савецкага Саюза З.М.Партновай Шумілінскага раёна. Адпачынак — зразумела, але пры чым тут праца? Усё проста. Яна, як вядома, робіць чалавека чалавекам. Значыць, для нармальнага чалавечага адпачынку нам неабходна працаваць. Што з гэтага можа атрымацца? Напрыклад, дагледжаная школьная тэрыторыя плошчай у 6 гектараў са стракатымі кветнікамі, падмеценымі сцежкамі, праполатым агародам і цяпліцамі, накормленымі свойскімі жывёламі.

Для айчыннай сістэмы адукацыі фармат летніх канікул “праца плюс адпачынак” не з’яўляецца новым. Менавіта так на працягу амаль цэлага стагоддзя праводзяць канікулы, а таксама вучэбны перыяд обальскія навучэнцы. Усё пачалося яшчэ ў 1924 годзе, калі 8 снежня ў гарадскім пасёлку была створана школа сялянскай моладзі. “Мы вучыліся, працуючы, былі аратымі, жывёлаводамі, садаводамі. Школа сама карміла сябе. Па 6 гадзін вучоба, па 6 гадзін праца ў школе і на фермах”, — успамінае сваё школьнае дзяцінства Піліп Іванавіч Лузін. Гэтыя словы, а таксама іх пацвярджэнне ў выглядзе шматлікіх чорна-белых фотаздымкаў, змешчаны на тэматычным стэндзе музея гісторыі школы.
Па словах кіраўніка музея настаўніцы беларускай мовы і літаратуры Ліліі Уладзіміраўны Нячай, у пасляваенныя гады ў Обалі была арганізавана школьная вучэбна-вытворчая брыгада. Выкарыстоўваючы перадавыя агратэхнічныя метады, навучэнцы дабіваліся высокіх ураджаяў сельскагаспадарчых культур. Сярод педагогаў-перадавікоў — настаўніца біялогіі і хіміі Валянціна Пятроўна Старыковіч. У 70-я гады разам з вучнямі яна вырасціла такі ўраджай бручкі, што іх нават запрасілі на ВДНГ у Маскву, дзе яны атрымалі ўзнагароду. У 1982 годзе за перамогу ў рэспубліканскіх сацспаборніцтвах школа атрымала пераносны сцяг. Цяпер гэта адзін з самых каштоўных музейных прадметаў. Акрамя ведаў са школьнай праграмы, школьнікі атрымлівалі пачатковую агранамічную падрыхтоўку. І да сённяшняга часу гэтая традыцыя працягваецца.
— Кожны вучань з 5 па 11 клас удзельнічае як мінімум у навядзенні парадку на прышкольнай тэрыторыі. Рэгулярнай для педагогаў і навучэнцаў з’яўляецца работа на вучэбна-доследным участку, дзе расце практычна ўсё: ад морквы да памідораў і агуркоў. Плюс у нас дзве вялікія цяпліцы. Школьная тэрыторыя складае 6 гектараў. Тут мы, дарэчы, і сена косім для свойскіх жывёл, бо ў нас ёсць і конь, і авечкі, і трусы, нават дзве сям’і пчол. Падчас летніх канікул працоўнае выхаванне навучэнцаў вядзецца ў рамках лагера працы і адпачынку. Для кожнага яго ўдзельніка ў залежнасці ад узросту вызначана пэўная норма працы, — паведаміла дырэктар школы Іна Аляксандраўна Чарнічэнка.
Праз амаль тры месяцы на актуальнае для восені пытанне “Як правёў лета?” обальскія навучэнцы з гордасцю адкажуць: “Выдатна! Працаваў на школьным участку!” Працаваць, каб адпачыць. Можа, гэта і гучыць крыху дзіўна, але толькі не для тых, хто працуе ад душы, на карысць роднай школы.

Ігар ГРЭЧКА.
Фота аўтара.